Koolhydraten, wat zijn het?

Help, er zitten koolhydraten in mijn eten is een uitroep die we tegenwoordig vaak horen. Eerder waren het de vetten die in een kwaad daglicht stonden, en nu lijken koolhydraten aan de beurt te zijn. Het concept van koolhydraatarme diëten is niet nieuw; denk aan het Dr Atkins dieet. Ook zijn producten als Cola Light, die minder suiker bevatten, welbekend. Met de opkomst van de koolhydraatarme trend, adverteren verpakkingen nu niet alleen met '0% vet', maar zie je ook steeds vaker termen als 'koolhydraatarm', 'geen suiker toegevoegd' en '70% minder koolhydraten'.

Wat zijn nu koolhydraten?

Hoe leggen we uit wat koolhydraten zijn op een begrijpelijke manier? Ik zal het zo simpel mogelijk houden. Koolhydraten worden door planten gevormd met de energie van de zon, via een proces genaamd fotosynthese, waarbij koolzuurgas (CO2) en water (H2O) worden omgezet in glucosemoleculen en zuurstof.

Deze suikermoleculen staan bekend als koolhydraten. Een koolhydraat kan uit één suikermolecuul bestaan of uit meerdere. Hier zijn enkele voorbeelden:

Koolhydraten met één suikermolecuul:

• Glucose, ook wel druivensuiker genoemd
• Fructose, ook wel vruchtensuiker genoemd
• Galactose
• Glucose of fructose zijn bekend; deze komen vooral voor in fruit

Koolhydraten met twee suikermoleculen:

• Tafelsuiker
• Melksuiker, ook wel lactose genoemd
• Tafelsuiker is een combinatie van glucose en fructose

Koolhydraten met meerdere suikermoleculen:

• Zetmeel
• Glycogeen
• Meervoudige koolhydraten zoals zetmeel en glycogeen zijn samengesteld uit vele glucosemoleculen en dienen als reservebrandstoffen voor planten en dieren

Ons lichaam zet tweevoudige en meervoudige koolhydraten om in enkelvoudige vorm, zodat ze gebruikt kunnen worden als energiebron. Ons bloed transporteert de energie door ons lichaam, maar eerst passeert het de lever, onze controlekamer en filter.

Koolhydraten = Energie

Koolhydraten zijn een cruciale energiebron voor ons lichaam. Ze leveren 4 kilocalorieën energie per gram. Een pot pindakaas bevat bijvoorbeeld 11 gram koolhydraten per 100 gram, wat gelijkstaat aan 44 kilocalorieën.

Zijn koolhydraten gezond of niet?

Koolhydraten zijn een noodzakelijk onderdeel van ons dieet en zijn cruciaal voor onze overleving. In een situatie van schaarste, zoals op een onbewoond eiland, biedt een energierijke chocoladereep je misschien meer overlevingstijd dan een appel. Toch leven wij in een wereld waar suiker in overvloed is en vaak ongemerkt in grote hoeveelheden wordt geconsumeerd, vooral via bewerkte producten.